มทส. จับมือ TUMSAT ประเทศญี่ปุ่น พัฒนาเทคนิคการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลาเป็นผลสำเร็จ หวังสร้าง พ่อ-แม่ ปลาอุ้มบุญเพื่ออนุรักษ์พันธุ์ปลาหายากและใกล้สูญพันธุ์
ทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) ร่วมกับทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัย Tokyo University of Marine Science and Technology (TUMSAT) ประเทศญี่ปุ่น พัฒนาเทคนิคการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลาสวายเป็นผลสำเร็จสามารถสร้างพ่อ-แม่พันธุ์ปลาสวายเผือกให้สามารถอุ้มบุญลูกปลาบึกได้ มุ่งต่อยอดงานวิจัยเพื่อการพัฒนาและอนุรักษ์พันธุ์ปลาหายากและใกล้สูญพันธุ์
นครราชสีมา : วันนี้ (7 มกราคม 2563) รศ. ดร.สุรินทร บุญอนันธนสาร หัวหน้าสาขาวิชาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางสัตว์ สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร มทส. เปิดเผยถึงที่มาของงานวิจัยการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา (Germ cell transplantation) หรือ ปลาสวายอุ้มบุญเป็นผลสำเร็จ ว่า “สืบเนื่องจากการขยายตัวของอุตสาหกรรมและที่อยู่อาศัยทำให้สิ่งแวดล้อมทางน้ำในปัจจุบันมีความเสื่อมโทรม ภาวะแห้งแล้ง ทำให้ปลาในธรรมชาติลดลง ปลาหลายชนิดอยู่ในภาวะใกล้จะสูญพันธุ์ นักวิชาการได้พัฒนางานวิจัยด้านต่าง ๆ เพื่อรักษาสายพันธุ์ปลา ให้คงความหลากหลายของสายพันธุ์ปลา นอกจากนี้ในการเพาะเลี้ยงปลาหลายชนิดยังมีปัญหาด้านการเพาะพันธุ์ เช่น ปลาขนาดใหญ่ต้องมีบ่อขนาดใหญ่ ต้องใช้น้ำมากจึงจะสามารถเพาะพันธุ์ปลาได้ ทีมนักวิจัย มทส. จึงร่วมมือกับทีมนักวิจัยของมหาวิทยาลัย Tokyo University of Marine Science and Technology ในประเทศญี่ปุ่น กว่า 5 ปี พัฒนาเทคนิคการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา โดยในขณะนี้สามารถที่จะสร้างพ่อ-แม่พันธุ์ปลาสวายที่สามารถอุ้มบุญลูกปลาบึกได้เป็นผลสำเร็จ เพื่อลดข้อจำกัดและระยะเวลาในการขยายพันธุ์ตามธรรมชาติหรือการผสมเทียมที่ต้องใช้พื้นที่ในการอนุบาลและเพาะเลี้ยงขนาดใหญ่
ทีมวิจัยได้ทำการศึกษาวิจัยในกลุ่มปลาบึกและปลาสวายโดยใช้ปลาบึกเป็นปลาผู้ให้ (donor fish) และปลาสวายเป็นปลาผู้รับ (recipient fish) เนื่องจากปลาบึกเป็นปลาที่พบตามธรรมชาติในลุ่มแม่น้ำโขงและเป็นปลาขนาดใหญ่ที่มีข้อจำกัดในการใช้พื้นที่ในการเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์ และตามธรรมชาติยังมีจำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง ส่วนปลาสวายเป็นปลาที่มีสายวิวัฒนาการใกล้เคียงกับปลาบึก มีการเพาะเลี้ยงกันอย่างแพร่หลาย สามารถเพาะพันธุ์และอนุบาลปลาสวายได้ในบ่อเลี้ยงขนาดเล็ก โดยในขั้นตอนของงานวิจัยจะสกัดเอาเสต็มเซลล์ (stem cell) จากอวัยวะสืบพันธุ์ปลาบึก เพื่อมาปลูกถ่ายในลูกปลาสวายเผือกวัยอ่อนอายุ 4-5 วัน แล้วเลี้ยงปลาสวายเผือกที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์จนเป็น พ่อ-แม่ พันธุ์ และนำมาเพาะขยายพันธุ์ตามธรรมชาติในบ่ออนุบาล ทั้งนี้ ในธรรมชาติปลาสวายเผือกจะให้ลูกปลาสวายเผือกที่ลำตัวมีสีขาวอมแดงทั้งหมด ซึ่งถ้าหากพ่อแม่พันธุ์ปลาสวายที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์จากปลาบึก ให้ลูกปลาที่มีสีเทาดำ (สีลำตัวปกติของปลาบึก) ร่วมกับปลาสีขาวอมแดงซึ่งเป็นปลาสวายเผือก ในครอกเดียวกันจะทำให้สามารถสังเกตได้ชัดเจนว่าปลาสวายเผือกได้อุ้มบุญปลาบึกเป็นผลสำเร็จ โดยเรียกปลาสวายเผือกที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์และสามารถผลิตลูกปลาบึกได้ว่า พ่อแม่ปลาอุ้มบุญ (Surrogate broodstock) โดยในการทดลองทีมวิจัยสามารถที่จะผลิตปลาอุ้มบุญที่สามารถที่ผลิตลูกปลาบึกได้จำนวนหนึ่ง ทั้งนี้ ทีมวิจัยกำลังพัฒนาให้พ่อแม่ปลาอุ้มบุญสามารถอุ้มบุญลูกปลาบึกได้ 100% ในอนาคต และเตรียมต่อยอดงานวิจัยเพื่อการพัฒนาและอนุรักษ์พันธุ์ปลาหายากและใกล้สูญพันธุ์ต่อไป” รศ. ดร.สุรินทร กล่าวในที่สุด
ทั้งนี้ เกษตรกรและผู้สนใจสามารถที่จะเข้าชมนิทรรศการการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลาหรือปลาสวายอุ้มบุญได้ในงานเกษตรแห่งชาติ ประจำปี 2563 ระหว่างวันที่ 10 -19 มกราคม 2563 ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี จังหวัดนครราชสีมา
ลิงค์ที่เกี่ยวข้อง
- มทส. อันดับ 1 ของมหาวิทยาลัยไทยที่มีอายุน้อยกว่า 50 ปี จากการจัดอันดับ โดย THE Young University Rankings 2024 14 พฤษภาคม 2567
- สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มทส. ได้รับการรับรองสถาบันการศึกษาวิชาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ จาก สภาการพยาบาล เป็นเวลาสูงสุด 5 ปีการศึกษา ( 2567 – 2571) 08 พฤษภาคม 2567
- นักวิจัย มทส. คว้าเหรียญเงิน (Silver Medal) การประกวดสิ่งประดิษฐ์ วิจัย และนวัตกรรม The 49th International Exhibition of Inventions Geneva นครเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส 02 พฤษภาคม 2567
- มทส. ติดอันดับ TOP 5 มหาวิทยาลัยชั้นนำของไทย จากการจัดอันดับมหาวิทยาลัยชั้นนำของเอเชีย โดย THE 01 พฤษภาคม 2567
- นักศึกษา มทส. รางวัลรางวัลศรีปีบทองและรางวัลปีบทองประจำปีการศึกษา 2566 เข้ารับมอบโล่เกียรติยศ จาก รศ. ดร.อนันต์ ทองระอา อธิการบดี 26 เมษายน 2567
- มทส. ได้รางวัล มหาวิทยาลัยสร้างเสริมสุขภาพ ระดับ 4 ดาว จากระบบประเมิน HURS 2023 โดย เครือข่าย AUN-HPN 26 มีนาคม 2567
- มทส. ได้รับรางวัล สถาบันอุดมศึกษาที่ส่งเสริมการพัฒนาอาจารย์ต้นแบบด้านการสอน และคณาจารย์ได้รับรางวัล อาจารย์ต้นแบบด้านการสอน ต่อเนื่องเป็นปีที่ 5 ติดต่อกัน 21 มีนาคม 2567
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) ขอแสดงความยินดีกับคณาจารย์ผู้ได้รับรางวัลและทุนช่วยเหลือทางด้านวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จาก TTSF 11 มีนาคม 2567
- มทส. น้อมถวายกำลังใจ แด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี 15 กุมภาพันธ์ 2567
- มทส. ติดอันดับมหาวิทยาลัยชั้นนำของไทยและเอเชีย ในการจัดอันดับ Webometrics Ranking of World Universities รอบที่ 1 ปี 2024 13 กุมภาพันธ์ 2567